INFOdoradca+ Informacje o zawodach - Urząd Pracy Powiatu Krakowskiego

Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej 134107

• Kierownik / dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej typu interwencyjnego.
• Kierownik / dyrektor domu dziecka.

W Międzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie:

• 1341 Child care and services managers.

Według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2007):

• Sekcja Q – Opieka zdrowotna i pomoc społeczna.

Notka metodologiczna

Opis informacji o zawodzie opracowano na podstawie:

• analizy źródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, międzynarodowe) oraz źródeł internetowych,
• analizy opisu zawodu zamieszczonego w wyszukiwarce opisów zawodów na Wortalu Publicznych Służb Zatrudnienia,
• badań ankietowych prowadzonych w projekcie INFODORADCA+ w październiku 2018 r.,
• zebranych opinii od recenzentów, członków panelu ewaluacyjnego oraz zespołu ds. walidacji i jakości informacji o zawodach.

Autorzy i eksperci opiniujący

Zespół Ekspercki:

• Aleksandra Majsner – Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci, Młodzieży i Rodzin Zastępczych „Chaber”, Warszawa.
• Mateusz Trochymiak – Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.
• Hanna Walicka-Marek – Poradnia psychologiczno-pedagogiczna, Tychy.

Zespół ds. walidacji i jakości informacji o zawodzie:

• Zdzisław Czajka – Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.
• Maciej Gruza – Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.
• Urszula Jeruszka – Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.
• Barbara Sajkiewicz – Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.
• Krzysztof Symela – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Radom.
• Ireneusz Woźniak – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Radom.

Recenzenci:

• Maria Kolankiewicz – Dom Dziecka ks. Baudoina, Warszawa.
• Agata Skalec – Fundacja EY, Warszawa.

Panel ewaluacyjny – przedstawiciele partnerów społecznych:

• Maria Berlińska – Mazowiecka Fundacja Rodzin Zastępczych, Warszawa.
• Martyna Kawińska – Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa.

Data (rok) opracowania opisu informacji o zawodzie: 2018 r.

Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej jest odpowiedzialny za koordynację działań mających na celu zapewnienie opieki i wychowania podopiecznym przebywającym w placówce. Zarządza kadrą placówki i zasobami materialnymi, przy czym odpowiada za warunki bytowe i bezpieczeństwo podopiecznych placówki. Podejmuje samodzielne decyzje i ponosi odpowiedzialność za zaistniałe zdarzenia, dostosowując bieżącą działalność placówki opiekuńczo-wychowawczej do potrzeb i praw przebywających w niej dzieci i dorosłych, obowiązujących przepisów prawa i obowiązujących standardów. Reprezentuje placówkę na zewnątrz i współpracuje z instytucjami pieczy zastępczej ³ oraz innymi instytucjami pracującymi z dzieckiem i rodziną oraz rodzina zastępcza w tym: instytucjami pomocy społecznej, wymiaru sprawiedliwości, zdrowia, edukacji oraz organizacjami pozarządowymi.

Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej często pełni także rolę wychowawcy dziecka. W tym zakresie odpowiada za działania ukierunkowane na prawidłowy rozwój dziecka i stworzenie warunków właściwych dla realizacji tego celu.

Opis pracy

Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej organizuje i nadzoruje pracę placówki opiekuńczo-wychowawczej typu socjalizacyjnego ⁵, interwencyjnego ⁴, specjalistyczno-terapeutycznego ⁶ oraz rodzinnego ⁷, a także regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej ⁸ i interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego ². Do zadań dyrektora należy organizowanie i sprawowanie nadzoru nad świadczonymi w placówce działaniami opiekuńczymi, wychowawczymi, terapeutycznymi i dydaktycznymi, zgodnie z potrzebami dzieci, poszanowaniem ich praw, przyjętymi standardami i przepisami prawnymi. Razem z pracownikami placówki ustala plany wychowawcze, opiekuńcze, terapeutyczne i dydaktyczne realizowane w placówce, stosownie do wieku i możliwości rozwojowych podopiecznych.

Praca dyrektora wiąże się z odpowiedzialnością za pracowników i podopiecznych, objętych wsparciem placówki, gwarantując im stosowne bezpieczeństwo zgodne z obowiązującymi regulacjami, przepisami oraz wytycznymi dla placówek opiekuńczo-wychowawczych. Dyrektor placówki odpowiada za zapewnienie dziecku całodobowej opieki i wychowania oraz zaspakajanie jego niezbędnych potrzeb. Nadzoruje prowadzenie stosownych działań względem podopiecznych, o charakterze socjalizującym i/lub resocjalizującym, które mają na celu rekompensować braki wychowania w środowisku rodzinnym i przygotować podopiecznych do samodzielnego życia społecznego w przyszłości. Za istotne uznaje się również podejmowanie działań w celu powrotu dziecka do rodziny, znalezienia rodziny przysposabiającej ⁹ lub umieszczenia w rodzinnej pieczy zastępczej. Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej współdecyduje o losie podopiecznych poprzez, m.in. zgłaszanie o uregulowanej sytuacji dziecka w celu poszukiwania dla niego rodziny przysposabiającej, koordynowanie pracy zespołów do spraw oceny zasadności pobytu dziecka w placówce, a także zgłaszanie i nadzorowanie procesu układania i realizowania programów pracy z dzieckiem i rodziną. Dyrektor zwołuje posiedzenia i realizuje wnioski Stałego Zespołu do Spraw Okresowej Oceny Sytuacji Dziecka, współpracując z jednostkami i instytucjami wsparcia, które są odpowiedzialne za wspieranie działań wychowawczych, a zwłaszcza w zakresie przygotowania dziecka do samodzielnego życia w przyszłości.

Do zadań dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej należy także zarządzanie zespołem pracowników: wychowawców, pedagogów, psychologów, pracowników socjalnych, specjalistów oraz kadry administracyjnej. W tym zakresie monitoruje i ustala zapotrzebowanie na pracowników, deleguje zadania, organizuje miejsce pracy i odpowiada za realizację postanowień w ramach regulaminu pracy. Sprawuje nadzór pedagogiczny nad pracownikami pedagogicznymi placówki oraz nadzór nad jakością pracy pozostałych pracowników, wykonując zadania pracodawcy. Jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo i komfort pracy pracowników, a także za jakość świadczonej przez nich pracy.

Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej odpowiedzialny jest także za zarządzanie zasobami placówki. Dysponuje środkami finansowymi i jest odpowiedzialny za sprawozdawczość placówki. Tworzy i realizuje plany zamówień publicznych i odpowiada za stan budynku i wyposażenie placówki. Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej zobowiązany jest do organizacji pracy w ośrodku, w tym przyjęcia i ustalenia godzin i standardów pracy pracowników, ustalenia obowiązków. Organizacja pracy w placówce wynika z przyjętego statutu, przepisów prawnych oraz obowiązujących standardów świadczonych usług.

Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej reprezentuje placówkę w lokalnym środowisku, przed instytucjami pomocy społecznej, organami edukacji i ochrony zdrowia oraz innymi podmiotami działającymi na rzecz ochrony dzieci i ich wsparcia. Reprezentuje też placówkę w kontaktach z rodzicami, sądem i opiekunami podopiecznych.

Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej może również wykonywać zadania wychowawcy. Zadania wychowawcy są szczególnie ważne w przypadku dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego. W tym zakresie dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej zapewnia dziecku całodobową opiekę i wychowanie w odpowiednich warunkach bytowych i mieszkaniowych, a także odpowiada za prawidłowy rozwój dziecka w poczuciu godności i wartości osobowej. W ramach swoich obowiązków zawodowych zapewnia dogodne warunki dla rozwoju uzdolnień i zainteresowań dziecka oraz zaspokaja jego potrzeby emocjonalne, bytowe, rozwojowe, społeczne oraz etyczne.

Sposoby wykonywania pracy

Pracownik w zawodzie dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej wykonuje pracę polegającą m.in. na:

• kreowaniu atmosfery w placówce sprzyjającej prawidłowemu rozwojowi dzieci i tworzeniu klimatu wychowawczego,
• organizowaniu i nadzorowaniu usług opiekuńczych, wychowawczych, terapeutycznych i dydaktycznych oferowanych przez placówkę,
• opracowywaniu planów oddziaływań wychowawczych,
• nadzorowaniu sposobu realizacji zaplanowanych zadań pod kątem ich zgodności z obowiązującymi przepisami i standardami,
• kierowaniu bieżącą działalnością podległej placówki,
• nadzorowaniu przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, ergonomii, ochrony środowiska, systemu analizy zagrożeń i krytycznych punktów kontroli (ang. Hazard Analysis and Critical Control Points – HACCP ¹),
• realizowaniu polityki kadrowej, w tym ustalaniu planu szkoleń i oceny pracowników,
• sprawowaniu nadzoru nad sprawozdawczością i obiegiem dokumentacji i informacji w placówce zgodnie z obowiązującymi przepisami,
• wydawaniu zarządzeń wewnętrznych, regulaminów, instrukcji oraz poleceń służbowych dotyczących funkcjonowania placówki,
• współpracowaniu z organem założycielskim w zakresie bieżących spraw administracyjnych i finansowych wynikających z zadań statutowych placówki,
• współpracowaniu z organem założycielskim oraz środowiskiem lokalnym (podmiotami właściwymi w zakresie: terapii, interwencji wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, z jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej, sądami rodzinnymi, podmiotami leczniczymi itp.), w zakresie rozszerzania i podnoszenia poziomu świadczonych usług,
• reprezentowaniu placówki opiekuńczo-wychowawczej na zewnątrz i budowaniu jej pozytywnego wizerunku,
• ustalaniu i realizowaniu polityki finansowej placówki, w tym właściwym dysponowaniu środkami budżetowymi oraz innymi środkami finansowymi,
• opracowywaniu rocznych planów pracy placówki,
• pełnieniu funkcji administratora danych podczas realizacji zadań z zakresu informacji publicznej i bezpieczeństwa informacji,
• zarządzaniu mieniem placówki,
• zapewnianiu ochrony zdrowia dziecka (kontrolę stanu zdrowia i stanów chorobowych, zgłaszanie i leczenie chorób dziecka),
• zapewnianiu dzieciom całodobowej opieki i wychowania, odpowiednich warunków bytowych i mieszkaniowych umożliwiających dziecku zaspokajanie jego indywidualnych potrzeb,
• zaspokajaniu potrzeb emocjonalnych, bytowych, rozwojowych oraz społecznych dzieci,
• traktowaniu dzieci w sposób sprzyjający poczuciu godności i wartości osobistej, przygotowywaniu ich do godnego, samodzielnego i odpowiedzialnego życia oraz do pokonywania trudności życiowych zgodnie z zasadami etyki.

Więcej szczegółowych informacji znajduje się w sekcjach: 3.1. Zadania zawodowe oraz 3.2. i 3.3. Kompetencje zawodowe

Warunki pracy

Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej wykonuje swoje obowiązki zawodowe na terenie całej placówki oraz poza nią. Praca z reguły odbywa się w pomieszczeniu biurowym lub innym przystosowanym do tego typu zadań pomieszczeniu budynku placówki. Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej realizuje również swoje obowiązki i zadania w terenie, podczas spotkań z przedstawicielami innych instytucji opiekuńczo-wychowawczych, organów samorządu, szkół, placówek adopcyjnych, oraz uczestnicząc w pracach komisji itp.

W przypadku placówek opiekuńczo wychowawczych typu rodzinnego praca odbywa się głównie w miejscu zamieszkiwania rodziny zastępczej, to jest na terenie mieszkania, domu, gospodarstwa i otaczającego terenu.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.1. Możliwości podjęcia pracy w zawodzie.

Wykorzystywane maszyny i narzędzia pracy

Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej w działalności zawodowej wykorzystuje:

• komputer z typowym oprogramowaniem biurowym lub dedykowanym oprogramowaniem umożliwiającym przygotowywanie prezentacji, zbieranie materiałów i danych niezbędnych do planowania i przygotowywania pracy,
• oprogramowanie do przeglądania zasobów internetu, wysyłania i odbierania poczty elektronicznej,
• typowe urządzenia biurowe tj. drukarka, ksero, fax, skaner,
• telefon stacjonarny i komórkowy.

Organizacja pracy

Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej pracuje w godzinach przewidzianych w regulaminie pracy. Zazwyczaj jest to system jednozmianowy, chociaż zadania dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej mogą wykraczać poza normowany czas pracy i być wykonywane w porach nocnych, w weekendy oraz dni wolne. Wykonywanie pracy odbywa się w pomieszczeniu biurowym i w terenie, jeżeli wymagają tego zadania. Obowiązki dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej wiążą się z uczestniczeniem w posiedzeniach sądu, powiatowych centrów pomocy rodzinie, wizytach w domach podopiecznych i usamodzielnianych wychowanków, wizytach w szpitalach czy innych instytucjach leczniczych, gdzie przebywają dzieci. Dyrektor wykonując funkcje reprezentacyjne współpracuje ze szkołami, organizacjami samorządowymi, poradniami pedagogiczno-psychologicznymi, ośrodkami zdrowia, terapeutycznymi i klinicznymi, a także innymi instytucjami działającymi lokalnie. Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego wykonuje swoje obowiązki i zadania głównie w jego/jej gospodarstwie domowym przez całą dobę każdego dnia tygodnia.

Zagrożenia mające wpływ na bezpieczeństwo pracy człowieka

W trakcie wykonywania zadań służbowych dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej narażony jest na stres wywołany:

• odpowiedzialnością za podopiecznych, pracowników oraz mienie placówki,
• interwencjami opiekuńczo-wychowawczymi wśród podopiecznych i ich rodzin,
• podejmowanymi decyzjami dotyczącymi podopiecznych placówki,
• sytuacjami kryzysowymi wynikającymi ze stanu zdrowia dzieci, konfliktów między dziećmi oraz problemów kadry pracowniczej,
• realizacją zadań wymagających podejmowania negocjacji i rozmów z rodzicami oraz przedstawicielami lokalnych instytucji.

Wymagania psychofizyczne

Dla pracownika wykonującego zawód dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej ważne są:

w kategorii wymagań fizycznych

• ogólna wydolność fizyczna,
• sprawność układu krążenia,
• sprawność układu oddechowego,
• sprawność układu kostno-stawowego,
• sprawność narządu wzroku,
• sprawność narządu słuchu,
• sprawność narządów równowagi;

w kategorii sprawności sensomotorycznych

• ostrość słuchu,
• ostrość wzroku,
• rozróżnianie barw,
• widzenie stereoskopowe (widzenie głębi umożliwiające ocenę odległości),
• zmysł równowagi,
• koordynacja wzrokowo-ruchowa;

w kategorii sprawności i zdolności

• zdolność koncentracji uwagi,
• uzdolnienia kierownicze i organizacyjne,
• łatwość wypowiadania się w mowie i/lub w piśmie,
• łatwość przechodzenia z jednej czynności do drugiej,
• zdolność do przestrzegania reguł, przepisów i standardów,
• zdolność nawiązywania kontaktu z ludźmi,
• współdziałanie i współpraca w zespole (grupie),
• zdolność rozwiązywania konfliktów,
• predyspozycje do postępowania z ludźmi;

w kategorii cech osobowościowych

• gotowość do pracy w szybkim tempie,
• gotowość do współdziałania,
• komunikatywność,
• asertywność,
• operatywność i skuteczność,
• samokontrola,
• systematyczność,
• odpowiedzialność,
• kontrolowanie własnych emocji,
• radzenie sobie ze stresem,
• rzetelność,
• wytrwałość i cierpliwość,
• wysoka kultura osobista,
• gotowość do ustawicznego uczenia się.

Więcej informacji znajduje się w sekcjach: 3.4. Kompetencje społeczne; 3.5. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu.

Wymagania zdrowotne

Nie ma istotnych przeszkód zdrowotnych dla wykonywania pracy w zawodzie dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej z wyłączeniem chorób psychicznych oraz niepełnosprawności intelektualnej, które mogą być przeszkodą do wykonywania pracy.

Przeciwwskazaniem do podjęcia pracy w zawodzie są zaburzenia układu krążenia, oddechowego, nerwowego i trawiennego oraz nosicielstwo chorób zakaźnych.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.4. Możliwości zatrudnienia osób niepełnosprawnych w zawodzie.

Wykształcenie niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie

Wykształcenie w zawodzie dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej regulowane jest wymogami Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Funkcje dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu socjalizacyjnego, interwencyjnego lub specjalistyczno-terapeutycznego może pełnić osoba, która posiada wykształcenie wyższe magisterskie lub równorzędne i ukończyła studia na kierunku pedagogika, pedagogika specjalna, psychologia, nauki o rodzinie lub na innym kierunku, którego program obejmuje resocjalizację, pracę socjalną, pedagogikę opiekuńczo-wychowawczą, lub ukończyła studia wyższe na dowolnym kierunku, uzupełnionym studiami podyplomowymi w zakresie psychologii, pedagogiki, nauk o rodzinie, resocjalizacji.

Funkcje dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego może pełnić osoba, która:

• posiada co najmniej wykształcenie średnie,
• posiada świadectwo ukończenia szkolenia, o którym mowa w art. 44 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
• posiada pozytywną opinię organizatora rodzinnej pieczy zastępczej dotyczącą predyspozycji do pełnienia funkcji dyrektora.

Tytuły zawodowe, kwalifikacje i uprawnienia niezbędne/preferowane do podjęcia pracy w zawodzie

Do wykonywania zawodu dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej typu socjalizacyjnego, interwencyjnego lub specjalistyczno-terapeutycznego, a także regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej i interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego niezbędne jest posiadanie:

• dyplomu ukończenia studiów (tytuł magistra lub równorzędny) z zakresu nauk społecznych, tj. pedagogika, pedagogika specjalna, psychologia, nauki o rodzinie lub na innym kierunku, którego program obejmuje resocjalizację, pracę socjalną, pedagogikę opiekuńczo-wychowawczą,
• w przypadku posiadania dyplomu ukończenia studiów innego kierunku niż wyżej wskazane, wymagane jest ukończenie studiów podyplomowych w zakresie psychologii, pedagogiki, nauk o rodzinie lub resocjalizacji.

Od osób wykonujących funkcję dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego wymaga się co najmniej wykształcenia średniego lub średniego branżowego i posiadania świadectwa ukończenia kursu/ szkolenia organizowanego przez organizatora pieczy zastępczej w zakresie prowadzenia placówki opiekuńczo-wychowawczej.

Wykonywanie zawodu dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej jest obudowane szeregiem wymogów wynikających z Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej typu socjalizacyjnego, interwencyjnego lub specjalistyczno-terapeutycznego, a także regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej i interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego powinien posiadać co najmniej 3-letni staż pracy w instytucji zajmującej się pracą z dziećmi lub rodziną albo udokumentowane doświadczenie pracy z dziećmi lub rodziną, a w przypadku placówek typu rodzinnego posiada pozytywną opinię organizatora rodzinnej pieczy zastępczej dotyczącą predyspozycji do pełnienia funkcji dyrektora. Dla wszystkich typów placówek dyrektor nie może być osobą (obecnie i w przeszłości) pozbawioną władzy rodzicielskiej. Ponadto musi wypełniać obowiązek alimentacyjny (jeżeli istnieje taki obowiązek w stosunku do niej z tytułu alimentacyjnego), nie być skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe, a także być zdolną do kierowania placówką opiekuńczo-wychowawczą, co zostało potwierdzone zaświadczeniem lekarskim o braku przeciwwskazań do pełnienia tej funkcji. Wymagane jest także niefigurowania w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksulanym.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.2. Instytucje oferujące kształcenie, szkolenie i/lub potwierdzanie kompetencji w ramach zawodu.

Możliwości rozwoju zawodowego i awansu

Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej może awansować poprzez awans poziomy w innych instytucjach wsparcia na stanowisko kierownicze, np. w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, Ośrodku Pomocy Społecznej czy Ośrodku Adopcyjnym.

Możliwości potwierdzania kompetencji

Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej typu socjalizacyjnego, interwencyjnego lub specjalistyczno-terapeutycznego, a także regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej i interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego musi posiadać dyplom ukończenia szkoły wyższej (dyplom magistra lub równorzędny) w zakresie nauk społecznych (pedagogika, pedagogika specjalna, psychologia, praca socjalna, nauki o rodzinie lub na innym kierunku, którego program obejmuje resocjalizację, pracę socjalną, pedagogikę opiekuńczo-wychowawczą) lub innych nauk, a następnie potwierdzić kwalifikacje poprzez uzyskanie dyplomu studiów podyplomowych w zakresie psychologii, pedagogiki, nauk o rodzinie lub resocjalizacji.

Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej może też potwierdzać kompetencje z zakresu zarządzania kadrami i administrowania placówką poprzez uzyskanie dyplomu ukończenia studiów podyplomowych w tym kierunku. Osoby pełniące funkcję dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego mogą potwierdzać swoje kompetencje uzyskując dyplom ukończenia szkoły średniej lub branżowej oraz świadectwem ukończenia kursu / szkolenia organizowanego przez organizatora pieczy zastępczej w zakresie prowadzenia placówki opiekuńczo-wychowawczej.

Więcej informacji można uzyskać w Bazie Usług Rozwojowych https://uslugirozwojowe.parp.gov.pl oraz Zintegrowanym Rejestrze Kwalifikacji https://rejestr.kwalifikacje.gov.pl

Osoba zatrudniona w zawodzie dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej może rozszerzać swoje kompetencje zawodowe w zawodach pokrewnych:

Pracownik w zawodzie dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej wykonuje różnorodne zadania, do których należą w szczególności:

• Z1 Organizowanie i nadzorowanie działań opiekuńczych, wychowawczych, terapeutycznych oraz dydaktycznych.
• Z2 Wykonywanie czynności pracodawcy i organizowanie pracy pracowników placówki opiekuńczo-wychowawczej.
• Z3 Administrowanie i zarządzanie zasobami placówki opiekuńczo-wychowawczej.
• Z4 Nadzorowanie przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zapewnianie komfortu i opieki nad podopiecznymi placówki opiekuńczo-wychowawczej.
• Z5 Wykonywanie procedur mających zastosowanie wobec kandydatów i podopiecznych placówki opiekuńczo-wychowawczej.
• Z6 Reprezentowanie placówki opiekuńczo-wychowawczej oraz podejmowanie współpracy z innymi instytucjami.
• Z7 Zapewnienie prawidłowego rozwoju dziecka.
• Z8 Podejmowanie działań służących rozwojowi uzdolnień i zainteresowań dziecka.
• Z9 Wykonywanie działań ukierunkowanych na zaspokojenie potrzeb emocjonalnych, bytowych, rozwojowych oraz społecznych dziecka.

Kompetencja zawodowa Kz1: Kierowanie bieżącą działalnością placówki opiekuńczo-wychowawczej obejmuje zestaw zadań zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, Z6, do realizacji których wymagane są odpowiednie zbiory wiedzy i umiejętności.

Kompetencja zawodowa Kz2: Sprawowanie opieki nad dzieckiem obejmuje zestaw zadań zawodowych Z7, Z8, Z9 do realizacji których wymagane są odpowiednie zbiory wiedzy i umiejętności.

Pracownik w zawodzie dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej powinien posiadać kompetencje społeczne niezbędne do prawidłowego i skutecznego wykonywania zadań zawodowych.

W szczególności pracownik jest gotów do:

• Ponoszenia odpowiedzialności za realizacje usług oferowanych przez placówkę zgodnie z przyjętymi standardami i procedurami.
• Ponoszenia odpowiedzialności za bezpieczeństwo podopiecznych i pracowników placówki.
• Ponoszenia odpowiedzialności za zarządzanie zasobami placówki oraz realizację budżetu.
• Podejmowania samodzielnych decyzji dotyczących organizacji pracy w placówce w zgodzie z oczekiwaniami pracowników i standardami świadczonych usług.
• Podejmowania obiektywnych decyzji w zakresie realizacji usług w placówce i oceny pracowników, a także podopiecznych dzieci.
• Podnoszenia umiejętności zawodowych w kontekście zmian prawnych i nowych rozwiązań organizacyjnych właściwych dla prowadzenia placówki opiekuńczo-wychowawczej.
• Doskonalenia zawodowego poprzez zainteresowanie problematyką rozwoju dziecka oraz psychologią opiekuńczo-wychowawczą.
• Dostosowywania własnych zachowań stosownie do potrzeb dziecka, uwzględniając sytuacje oraz modyfikowania własnych zachowań adekwatnie do określonej sytuacji.

Pracownik powinien mieć zdolność właściwego wykonywania zadań zawodowych i predyspozycje do rozwoju zawodowego. Dlatego wymaga się od niego odpowiednich kompetencji kluczowych. Zostały one zilustrowane w formie profilu (rys. 1) ukazującego ważność kompetencji kluczowych dla zawodu dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej.

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej

Uwaga:

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu stosowanego w Międzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Dorosłych − projekt PIAAC (OECD).

Kompetencje zawodowe pracownika w zawodzie dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej nawiązują do opisów poziomów Polskiej Ramy Kwalifikacji.

Opis zawodu, zadań zawodowych i wymagań kompetencyjnych może stanowić materiał informacyjny dla przygotowania (lub aktualizacji) opisów kwalifikacji wprowadzanych do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji (ZSK). Więcej informacji:

• Zintegrowany System Kwalifikacji: https://www.kwalifikacje.gov.pl
• Zintegrowany Rejestr Kwalifikacji: https://rejestr.kwalifikacje.gov.pl

Zatrudnienie w zawodzie dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej oferują organizacje samorządu terytorialnego oraz organizacje pozarządowe na zlecenie samorządu terytorialnego.

Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej może się ubiegać o zatrudnienie w jednostkach organizacyjnych systemu pomocy społecznej i pieczy zastępczej, w tym:

• Ośrodkach Adopcyjnych,
• Domach Pomocy Społecznej,
• Środowiskowych Domach Samopomocy,
• Powiatowych Centrach Pomocy Rodzinie,
• Centrach i Klubach Integracji Społecznej,

Dyrektor placówki opiekuńczej może znaleźć zatrudnienie także w organizacjach pozarządowych czy w szkołach (w przypadku zatrudnienia w szkołach wymagane jest wykształcenie wyższe i uprawnienia pedagogiczne).

W chwili obecnej (2018 r.) z uwagi na coraz bardziej rozbudowaną sieć placówek opiekuńczo-wychowawczych utrzymuje się znaczny popyt na osoby pełniące w nich funkcje kierownicze.

Kształcenie

Wykształcenie niezbędne do wykonywania zawodu dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej typu socjalizacyjnego, interwencyjnego lub specjalistyczno-terapeutycznego, a także regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej i interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego można uzyskać w szkołach wyższych na terenie polski kształcących w kierunkach: pedagogika, pedagogika specjalna, psychologia, socjologia, praca socjalna, nauki o rodzinie.

Możliwe jest uzyskanie wykształcenia wyższego w innym niż wyżej wymienionym kierunku, a następnie uzupełnienie go studiami podyplomowymi w zakresie pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej. Studia podyplomowe z tego zakresu oferują liczne szkoły wyższe na terenie całej Polski.

Szkolenie

Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej może podnosić swoje kompetencje zawodowe poprzez udział w szkoleniach i kursach (realizowanych przez firmy komercyjne, organizacje zawodowe i profesjonalne oraz szkoły wyższe na terenie Polski). Do najpopularniej wybieranych należą szkolenia z zakresu:

• zarządzania placówkami opiekuńczo-wychowawczymi, tj. zarządzanie zespołem, czy efektywne zarządzanie zasobami finansowymi,
• kompetencji ukierunkowanych na podnoszenie jakości świadczonych usług, tj. doskonalenie planów pracy z dziećmi, metody dydaktyczne i wychowawcze, metody terapeutyczne itp.

Organizatorzy szkoleń poświadczają uzyskane przez uczestników kompetencje stosownymi certyfikatami lub zaświadczeniami.

Możliwe jest też ukończenie kursów kwalifikacyjnych w obszarze pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej, prowadzonych przez firmy szkoleniowe, , które zgodę na prowadzenie tego typu szkoleń otrzymały od kuratora oświaty w regionie, któremu podlega placówka szkoleniowa prowadząca taki rodzaj szkoleń.

Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej może również doskonalić swoją wiedzę i umiejętności samodzielnie, korzystając ze specjalistycznej literatury oraz czasopism branżowych.

Obecnie (2018 r.) wynagrodzenie osób pracujących w zawodzie dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej typu opiekuńczo-wychowawczej typu socjalizacyjnego, interwencyjnego lub specjalistyczno-terapeutycznego, a także regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej i interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego mieści się w przedziale od 4200 zł do 7500 zł brutto miesięcznie. Wynagrodzenia dyrektorów są zróżnicowane i zależą od:

• typu i wielkości placówki,
• regionu (powiatu),
• stażu pracy i posiadanych kwalifikacji.

Wynagrodzenie dla dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego kształtuje się w zakresie ok 2500 zł do 3000 zł brutto miesięcznie.

W zawodzie dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej możliwe jest zatrudnienie osób niepełnosprawnych.

Warunkiem niezbędnym jest identyfikacja indywidualnych barier i dostosowanie technicznych i organizacyjnych warunków środowiska oraz stanowiska pracy do potrzeb zatrudnienia osób:

• z niewielką dysfunkcją kończyn dolnych i górnych (05-R), która nie wyklucza stania i chodzenia, w tym samodzielnego przemieszczania się po zróżnicowanym terenie oraz należytego wykonywania zadań zawodowych,
• z dysfunkcją narządu wzroku (04-O), jeśli posiadana wada wzroku skorygowana odpowiednimi szkłami lub soczewkami umożliwia prawidłowe wykonywanie czynności służbowych,
• z dysfunkcją słuchu (03-L), jeśli posiadana wada nie utrudnia skutecznej komunikacji,
• chorych na epilepsję (06-E), jeśli ryzyko występowania ataków jest możliwe do oszacowania.